Evlilik tazminatı hesaplama sigortalı kadın çalışanların en çok merak ettiği konuların başında gelmektedir. Ülkemizde çalışan kadınlara evlendikleri için işten tazminat alarak ayrılma hakkı tanınmıştır. Evlilik tazminatı, toplu iş sözleşmesinin 1475 sayılı iş kanununa göre düzenlenmiş yasal bir haktır. 1475 sayılı iş kanununun 14. maddesine göre, sigortalı çalışan kadınlar evlilik gerekçesi ile işten ayrıldıklarında evlilik tazminatı alırlar.
Evlilik tazminatı, kadınların evlendikleri için işten ayrılmak zorunda kalmaları nedeniyle aldıkları tazminattır. Bu tazminat, bekâr olup evlenen, sigortalı çalışan kadınlara verilmektedir. Genellikle evlilik tazminatı, boşanma nedeniyle kadınlara verilen bir tazminat olarak bilinir. Ancak bu tazminat, evlenme sebebiyle işten ayrılmak zorunda kalan kadınlara ödenmektedir. Ayrıca evlilik tazminatı, sadece kadınlara ödenen bir tazminat türüdür.
Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı çalışan kadınlar, evlilik gerekçesi ile işten ayrılarak tazminat alabilmektedir. Evlilik tazminatı, kıdem tazminatı olarak geçmektedir. Ancak her çalışan kadın, evlilik tazminatı alamaz. Evlilik tazminatı almanın bazı şartları vardır. Bu şartları taşıyan kadınlar, çalıştıkları kuruma başvurarak evlilik tazminatından yararlanabilirler. Şimdi gelelim evlilik tazminatı hesaplama işlemi nasıl gerçekleşir maddeler hâlinde okumaya.
Boşanma Tazminatı
Boşanma tazminatı, evlilik birliğinin mahkeme kararı ile son bulması sonucunda, bir tarafın diğer taraftan talep ettiği tazminattır. Boşanma tazminatının evlilik tazminatı ile herhangi bir ilgisi bulunmamaktadır. Boşanma tazminatı, evlilik birliği sona eren herkes tarafından talep edilebilir. Evlilik tazminatı ise sadece SGK’lı kadın çalışanların başvurabildiği bir tazminat türüdür. Evlilik tazminatı, 1475 sayılı İş Kanunun 14. maddesine göre düzenlenmiştir.
Boşanma tazminatı ise, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 174/1.maddesine göre düzenlenmiştir. Evlilik birliğinin sona ermesi ile kusursuz veya daha az kusurlu olan taraf, kusurlu olan tarafa maddi veya manevi tazminat davası açabilir ve boşanma tazminatı almak isteyebilir. Maddi tazminat, eşlerden birinin menfaatlerinin zarar görmesi, karşı taraf yüzünden zarara uğraması nedeniyle talep edilir. Manevi tazminat ise eşlerden birinin, karşı tarafın kendi kişilik haklarına saldırıda bulunduğunu iddia ederek açtığı tazminat davalarıdır. Boşanma davaları ile ilgili tazminat davaları, daha az kusurlu olan eşin, diğer eşe açtığı davalardır.
Boşanma tazminatı davalarında, tazminat miktarı davaya bakan hâkim tarafından belirlenir. Boşanma tazminatı miktarı her iki tarafın mal varlıkları, gelir durumları dikkate alınarak belirlenir. Boşanma tazminatı almaya hak kazanan taraf, karar kesinleştikten sonra tazminat alabilir. Boşanma tazminatını ödemekle yükümlü olan taraf, tazminatı ödemediğinde, tazminat hakkı olan taraf yasal mercilere başvurabilir. Bu durumda boşanma tazminatı için icra takibi başlatılarak tazminat yasal işlemler uygulanarak devlet zoru ile borçlu taraftan alınır ve tazminat hakkı kazanan kişiye ödenir. Boşanma tazminatı başvurularında bir hukuk bürosundan destek alınması, dava süreci için önemlidir.
Evlilik Tazminatı Nasıl Alınır?
Evlilik tazminatı hesaplama konusuna değinmeden önce, evlilik tazminatı alma koşullarını bilmek gereklidir. Her çalışan kadın evlenme tazminatına başvurarak tazminat alamaz. Evlilik tazminatına başvurabilmek için öncelikle bir kadının SGK’lı olması gerekmektedir. Evlenme tazminatı almanın çeşitli koşulları bulunmaktadır. Örneğin, evlenme tazminatı alabilmek için aynı işyerinde en az 1 yıl çalışıyor olmak gereklidir.
Aynı zamanda bir kadın evlendikten bir yıl sonra evlilik tazminatı alamaz. Bir kadının evlilik tazminatı alabilmesi için evlendiği tarihten en az 12 ay içinde başvuru yapması gerekmektedir. Evlilik tazminatının şartlarını sağlayan kadınlar çalıştıkları kuruma dilekçe ile başvuru yaparak evlilik tazminatı alabilirler. Evlenme tazminatı için evlilik tarihinden bir yıl sonra yapılan başvurular kabul edilmemektedir. Örneğin, 2022 yılının Mart ayının 14’ünde evlenmiş bir kadın, evlilik tazminatı alabilmek için 14 Mart 2023 tarihine kadar çalıştığı işyerine başvuru yapmak zorundadır. Eğer bu tarihte evlenmiş bir kadın, 2023 yılının Nisan ayında başvuru yaparsa, başvurusu geri çevrilir ve evlenme tazminatı alamaz.
Bu yüzden evlenme tazminatı almak isteyen kadınlar, evlendikleri tarih bir yılı doldurmadan önce işverenleri ile bu konuyu görüşmeli ve başvurularını yapmalıdır. Evlenme tazminatı almak isteyen bir kadın, mutlaka bir dilekçe ile işverenlerine başvurmalıdır. Bu dilekçeye evlenme nedeniyle işten ayrılmak istediğini açıkça yazmalı ve dilekçeyi noterde onaylatmalıdır. Evlenme tazminatı dilekçesinin noterde onaylatılmış olması çok önemlidir. Eğer dilekçe noterde onaylatılmazsa, işveren başvuru yapan kişinin evlendiği bilgisine sahip olmadığını iddia edebilir. Bu nedenle başvuru yapan kişi, evlilik nedeniyle işten ayrıldığını kanıtlayamayabilir.
Bu tür sorunlarla karşılaşmamak için, başvuru dilekçesi işverene teslim edilmeden önce noterde onaylatılmalıdır. Evlenme tazminatı başvurusu yaparken, noterden onaylatılmış başvuru dilekçesi ile birlikte evlilik belgesinin veya evlenme cüzdanının fotokopisi işverene teslim edilmelidir. İşveren, evlenme tazminatını ödemeyi kabul etmeyebilir. İşveren evlenme tazminatını ödemeyi kabul etmediği takdirde, işten evlilik nedeniyle ayrılmak zorunda kalan kadın, işverene dava açarak hukuk yoluyla tazminatını alabilir. Evlenme tazminatı almak için başvuru dilekçesi aşağıdaki örnekteki gibi olmalıdır:
“….. tarihinde evlilik yaptığım için, 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesine göre kıdem tazminatımın ve diğer tüm haklarımın tarafıma ödenmesini talep ederek işimden kendi isteğimle istifa ediyorum. Tarafınıza saygılarımla arz ederim.”
Evlilik tazminatı alabilmenin koşulları şunlardır:
- SKG’ya bağlı olarak çalışmak
- Evlilik tazminatına başvuru yapmadan önce 1 yıldır aynı işyerinde çalışıyor olmak
- Evlenmeden en az 1 yıl içinde çalıştığı kuruma veya işyerine başvuru yapmak
- Evlilik nedeniyle işten ayrılmak istediğini belirten dilekçe yazmak
- Evlilik belgesini dilekçesi ile işverene teslim etmek
- Evlilik Tazminatı Hesaplama başlığımıza geçelim ve detayları öğrenelim.
Evlilik Tazminatı Hesaplama
Evlilik tazminatı hesaplama işten ayrılarak evlenme tazminatı almak isteyen kadınların alacağı ücret hesaplamasıdır. Evlenme tazminatı, yasalarımıza göre, işten ayrılan kadınlara verilir. Bu tazminat, işten evlenme mazeretiyle ayrılan kadınlara ödenir. Evlilik tazminatı, devletimizin kadın çalışanlara destek olmak amacıyla uyguladığı pozitif ayrımcılık türüdür.
Bu tazminat sayesinde evlenen çalışan kadınlar, evlilik dolayısıyla çalışamadıkları günler için maddi destek almış olurlar. Yasalarımıza göre, çalışanlar kendi istekleri doğrultusunda işten ayrıldıklarında kıdem tazminatı almazlar. Ancak evlenme nedeniyle işten ayrılacağını belgeleyen kadınlar kıdem tazminatı olarak evlilik tazminatı alabilmektedir. Evlilik tazminatı hesaplama ile ilgili bilgileri öğrendikten sonra, daha sonrası için hesaplama işlemine geçelim.
Evlilik Sonrası Tazminat Hesaplama
SGK’ya bağlı olarak çalışan kadınlar, evlilik yaptıkları tarihten itibaren bir yıl içinde evlilik tazminatı alarak işten ayrılabilirler. Evlilik sonrası tazminat hesaplama için kadının evlenme tarihi temel alınır. Evlilik tarihi ise evlilik cüzdanında yazılı olan tarihtir. Evlenme tarihi olarak imam nikâhı gibi yasal dayanağı olmayan evliliklerin tarihleri geçerli değildir. Evlilik sonrası tazminat hesaplama için çalışan kişinin aldığı maaş, çalıştığı yıl ile çarpılmaktadır.
Çalışan kadına, çalıştığı her yıl için 30 günlük evlilik tazminatı ödenir. Örneğin, çalışan kadının son maaşı 5.000 TL ise, çalıştığı iş yerinde 3 yıl çalışmış ise, 3 X 5000: 15 bin TL tazminat alacaktır. Evlenme tazminatı için belirlenen bir sınır vardır. Bu sınıra kıdem tazminatı tavan sınırı adı verilir. Çalışan kadınlara ödenecek olan evlenme tazminatında tavan sınır aşılamaz. Kıdem tazminatının tavan sınırı 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14’üncü maddesinde belirtilmektedir.
Buna göre; tavan sınır, en yüksek dereceli memura bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesidir. Hiçbir evlilik tazminatı, bu miktardan yüksek olamaz. Kıdem tazminatı alarak işinden istifa eden bir kadın, eğer isterse yeniden çalışmaya başlayabilmektedir. Yeniden çalışmaya başlayan kadın, almış olduğu kıdem tazminatı geri ödemez. Aynı zamanda, kıdem tazminatı alarak işten ayrılan kadınlar, işsizlik maaşı alamazlar.
Evlilik tazminatı hesaplama ile ilgili aklınıza takılan herhangi bir soru işareti var ise veya ilave etmek istedikleriniz olduğu taktir de yazımızın altına yorum yaparak fikir ve düşüncelerinizi paylaşabilir en geç 24 saat içerisinde yorumunuz onaylanmış olacaktır.
