Bugün sizlerle birlikte son günlerde herkesin gündemini oluşturan vergi kesintileri hakkında en çok merak edilen konulardan biri muhtasar beyanname nedir olarak ele alınmakta ve bu sorunun yanıtı farklı konulara kapı açmaktadır. Gelir vergisine ilişkin Gelir Vergisi Kanunu 84. Madde uyarınca hesaplanan ve kesilen vergiler, iş verenler ya da vergi tevkifatı yapmakta olan kişiler tarafından kesilen vergi matrah kalemlerinin toplu olarak vergi dairesine bildirilme işlemi olarak da tanımlanan bu işlemler, genel olarak gelir vergileri ile ilgili kalemlere ilişkin bazı konuların da merak edilmesine imkan tanımaktadır.
Doğrudan muhasebe alanı ile ilgili olan bu kalem, aslında kısa dönem ya da özet dönem olarak da bilinmektedir. Şimdi sıradaki başlığımız olan muhtasar beyanname nedir ve bu beyanname nereden alınır gibi tüm sorularınızın cevabını başlıklar hâlinde sizlere vermeye.
Muhtasar Beyanname Nedir?
Muhtasar beyanname nedir denildiğinde aslında temel olarak bu konunun açıklaması iş veren ya da vergi tevkifatı yapmakta olan şahıslar tarafından kesilen vergi kalemlerinin vergi dairesine toplu bir şekilde beyan edilme işlemi olarak tanımlanabilir. Bu vergi türünde stopaj türünde bir vergilendirme işlemi söz konusudur. Stopaj türünde bir vergi işlemi olduğundan dolayı, esas vergi borçlusundan değil, vergi sorumlusunun bu işlemleri gerçekleştirmesi gereklidir.
Bu nedenle muhtasar vergiler, muhtasar beyanname olarak da bilinmekle beraber gelir vergisi türlerinden biri olarak tanımlanmaktadır. Dolayısı ile vergi borçlu olan kişi, kendi üzerindeki vergi borcunu doğrudan vergi dairesine iletme işleminin yerine iş veren tarafından ilgili vergi dilimi ya da yüzdesi, çalışanın maaşından kesilerek, iş veren tarafından çalışan kişinin vergisi ilgili vergi dairesine yatırılır. Bu konu hakkında iş verenler, çalışanların net maaşı değil, brüt maaşı üzerinden bu işlemi yapmaktadır.
Bu durumda çalışanın eline geçen net maaş iş veren tarafından ilgili vergi hesaplamaları, stopaj bedeli ya da damga vergisi gibi kalemler düşürüldükten sonra oluşan maaş olarak bilinmektedir. Örneğin, çalışan kişilere maaş bordro dökümü verilmeden önce, kişinin brüt maaşı üzerinden gelir vergisi, damga vergisi gibi çalışan kişinin ödemesi gereken vergi kalemleri, iş veren tarafından hesaplanmaktadır.
Bu hesaplamalar, net maaş üzerinden değil brüt maaş üzerinden yapılmaktadır. İş veren ilgili vergi kalemlerini hesapladıktan sonra bütün vergi tutarları toplanarak çalışan adına devlete bu vergi ödemeleri gerçekleştirilmektedir. Bahse konu olan bu işlem, muhtasar beyanname olarak tanımlanabilir. Muhtasar beyanname nedir sorusunun alternatif şekilde sorulanı ise ne demek, şimdi muhtasar beyanname ne demek bu sorumuzun cevabını verelim.
Muhtasar Beyanname Ne Demek?
Özellikle aktif olarak çalışma hayatında olan kişiler ile beraber iş veren kişiler ve kurumlar gelir vergisi, stopaj vergisi ya da benzeri vergi kalemleri hakkında genel düzeyde bilgi sahibi olabilir. Bu bilgilerin haricinde bir de her sene yıl başı gelmeden önce bir sonraki yıl uygulanacak olan asgari ücret uygulaması ve vergi dilimleri ile vergi kalemlerinin akıbeti hakkında da güncel gelişmeler merakla takip edilmektedir.
Bu ve benzeri bilgilerin aktif olarak takip edilme nedenleri arasında kişilerin ne kadarlık bir vergi ödeyeceği ya da net olarak maaşlarının ne kadar olacağı yer almaktadır. Ayrıca ülkemizde ücretli çalışanların büyük bir kısmı, maaş hesaplamalarını asgari ücret üzerinden belirlenen oranlara göre aldığı için, bu vergi hesaplamaları ile beraber gelir vergi dilimleri, ücretli çalışanlar açısından son derece önemlidir. Bu nedenle her sene sonu yaklaştığında ya da vergi dilimleri artış gösterdikçe insanlar muhtasar beyanname ne demek sorusunu daha sık sormakta ve yanıtlarına yönelik kapsamlı araştırmalar yapmaktadır.
Muhtasar beyanname nedir sorusunu bu şekilde yanıtlarken, muhtasar beyannamesinin kimler ve hangi kuruluşlar tarafından verildiği de insanlar tarafından merak uyandırmaktadır. Buna göre, muhtasar beyanname verebilecek olan gerçek ve tüzel kişiler;
- Kamu idare kuruluşları,
- İktisadi kamu kuruluşları,
- Ticari şirketler,
- Yatırım fonu yöneticileri,
- Dernek ve vakıflar,
- Serbest meslektaşlar,
- İş ortaklıkları
- Bilançoya tabi olan çiftçiler olarak karşımıza çıkmaktadır.
Muhtasar beyanname nedir sorusunun yanıtı olarak bütün bu bilgiler ele alındığında aslında bu vergi kalemi, gelir vergisi türünde bir vergi olarak karşımıza çıkmaktadır. Her ülkede vergi hesaplamaları ve gelir vergi kalemleri farklı hesaplama ve farklı yüzdelik dilimlere sahipken, ülkemizde de doğal olarak farklı bir uygulamaya sahiptir. V
ergi hesaplamaları konusunda özellikle ülkemizde ücretli olarak çalışan kişilerin brüt maaşları ile net maaşları arasındaki radikal farklılık, bahse konu olan bu vergi hesaplamaları ve bu vergi kalemlerin brüt maaş üzerinden düşülmesinden kaynaklanmaktadır. Her yıl sonunda asgari ücret zamları ile beraber vergi dilimleri, vergi oranları hakkında da güncellemeler merakla beklenmektedir.
Gelir vergileri, çalışanların maaşları üzerinden maaş düzeyine ve maaşın limitinin dahil olduğu vergi dilimine göre hesaplanarak brüt maaş üzerinden düşülmektedir. Ülkemizde gelir vergi beyanı işlemleri, çalışanlar tarafından değil, iş veren ya da iş veren kurum tarafından verilmektedir.
Bu hesaplama ise brüt maaşlar üzerinden yapılmaktadır. Muhasebe alanına dahil olan bu hesaplamalarda brüt maaş tutarına göre gerçekleştirilmektedir. Aynı zamanda devlet tarafından verilen teşvikler ile beraber damga vergisi gibi vergi kalem hesaplamaları da muhasebe işlemleri ile ele alınırken, aylık olarak yapılan bu hesaplamalar toplanarak iş veren firma ya da kuruluş tarafından brüt maaşlar üzerinden kesilmektedir.
Bu kesintiler, gelir vergi kesintileri olarak uygulanmaktadır. Bu durumda gelir vergilerinin hesaplanması ve çalışan kişilerin brüt maaşları üzerinden düşülmesi ile beraber, çalışanın net maaşı ortaya çıkmaktadır. Bahse konu olan vergi kalemlerinin hesaplanması ve maaşlar üzerinden düşülmesi işlemlerinde yetkili olan iş veren kuruluşlar ve şirketler de çalışanların maaşlarından düşen bu vergi kalemlerini, devlete vergi olarak vermek durumundadır. Bütün bu işlemler genel olarak muhtasar beyanname işlemleri olarak ele alınmaktadır.
Muhtasar Beyanname Ne Zaman Verilir
Muhtasar beyanname vergilerinin verilmesi hakkında da muhtasar beyanname ne zaman verilir sorusu merak edilen konular arasında yer almaktadır. Muhtasar beyanname veren kişi ve kuruluşların bu beyanname verme süreçleri ise aylık ve üç aylık zaman aralığı olarak belirlenmiştir. Muhtasar beyanname nedir sorusuna net cevap alamadığınızı veya yazımıza ilave etmek istediğiniz bilgiler var ise bunu yorum olarakta belirtebilirsiniz.
Ancak bu konuda üç aylık muhtasar beyannamesi verebilecek olan kuruluşlar, bünyesinde 10 kişiden az çalışan barındırmak zorundadır. Kısacası çalışan sayısı 10 kişiden fazla olan kuruluşlar, aylık olarak muhtasar beyannamesi hesaplamak ve devlete bu vergi kalemini ödemek zorundadır. Aylık olarak hesaplanan ve çalışanların maaşlarından kesilen vergi kalemleri de her ayın 26’sında ödenmek durumundadır.
Muhtasar beyanname nedir denildiğinde, sizlere genel olarak gelir vergisinin çalışan kişilerin maaşından brüt maaş üzerinden hesaplandığı ve bu hesaplamaların, ay sonunda çalışanların maaşlarından düşülerek net maaş ödemelerinin yapıldığı, kesilen vergi kesinti kalemlerinin de iş veren firma ya da kuruluş tarafından verildiği hakkında bilgi aktarımı gerçekleştirdik.
Bir gelir vergisi türü olan ve genel olarak gelir vergilerinin damga pulu vergisi de dahil olmak üzere iş veren tarafından hesaplanarak devlete vergi ödemesi olarak yapılma işlemi olan muhtasar beyanname işlemlerinde ayrıca ilgili kurum, vergi ödemelerini de yaparken hangi ödeme kalemlerini de gerçekleştireceğine dair bir kod girmesi de gereklidir. Bahse konu olan bu kodlar, hangi iş kolu ile beraber hangi tür ücretli çalışanın brüt maaşından kesilen gelir vergisi kalemi olduğuna yönelik bir iş ve işlem bütünlüğünü de kapsamaktadır. Örneğin asgari ücret çalışan kodu 011 iken düğer ücret kodu 012 olarak sisteme girilmektedir.
